Nhiều người muốn hiến thận để cứu người thân hoặc giúp đỡ cộng đồng, nhưng lại lo lắng không biết hiến thận có bị sao không. Cuộc sống sau ca hiến liệu có còn bình thường? Những thông tin dưới đây sẽ khiến nhiều người giật mình suy nghĩ lại.
Yêu cầu để tham gia hiến thận an toàn
Hiến thận có bị sao không phụ thuộc một phần lớn vào điều kiện của người hiến. Trước khi thực hiện, người hiến cần đảm bảo sức khỏe tốt, không mắc bệnh truyền nhiễm, huyết áp ổn định và có sự đồng ý của bác sĩ chuyên môn. Các tiêu chuẩn nghiêm ngặt giúp đảm bảo an toàn và phòng ngừa biến chứng.
- Ca ghép thận sống đa phần thực hiện từ người hiến tạng là các thành viên trong gia đình với nhau, do đó có bộ gen và ADN giống nhau. Chính sự phù hợp về vật chất di truyền này làm giảm nguy cơ thận sau khi ghép bị cơ thể đào thải.
- Tỷ lệ sống của thận được ghép từ người hiến còn sống cao hơn.
- Thận của người hiến thận còn sống thường hoạt động ngay sau khi cấy ghép, vì thận chỉ ra khỏi cơ thể trong thời gian ngắn. Ngược lại, một số quả thận của người hiến đã mất không hoạt động ngay được, mà cần có thời gian. Do đó, người bệnh thận cần lọc máu và chạy thận nhân tạo cho đến khi thận mới cấy ghép vào hoạt động.
- Người tình nguyện hiến thận có thể được kiểm tra sức khỏe và tìm ra cơ thể tương thích nhất để trao đi “lòng nhân ái”. Việc cấy ghép sau đó sẽ được sắp xếp thời gian phù hợp, nhằm thuận tiện cho cả người cho và nhận, hạn chế biến chứng sau cấy ghép.
Yêu cầu để tham gia hiến thận cần được tuân thủ nghiêm ngặt
Còn một quả thận có sống được không?
Đây là câu hỏi cốt lõi khi ai đó băn khoăn hiến thận có bị sao không. Câu trả lời là có thể sống bình thường với một quả thận, nếu thận còn lại khỏe mạnh. Tuy nhiên, việc mất đi một phần hệ bài tiết quan trọng sẽ khiến người hiến cần chú ý chăm sóc sức khỏe hơn trước rất nhiều.
Theo các nghiên cứu, đa số người chỉ có một quả thận nhưng quả thận đó vẫn khỏe mạnh (hoạt động bình thường, không có tắc mạch máu hay suy giảm chức năng,...) thì người đó vẫn có cuộc sống khỏe mạnh, sinh hoạt bình thường và không bị hạn chế lao động.
Thận là một cơ quan đặc biệt, khi chỉ còn 1 quả thận, nó sẽ tự động tăng hiệu suất hoạt động để đảm nhận nhiệm vụ của 2 quả thận. Khi đó, cấu trúc thận sẽ tăng kích thước lên để tăng cường lọc máu, đào thải nước và cặn bã ra khỏi cơ thể. Sự phì đại này là cơ chế sinh lý đáp ứng của thận và cơ thể, không gây ra tác dụng phụ về lâu dài.
Thậm chí, với những người bẩm sinh đã chỉ còn 1 quả thận, nó sẽ tự động tăng kích thước để đảm nhận nhiệm vụ của 2 quả thận, mà vẫn duy trì chức năng thận bình thường. Khả năng thích ứng linh hoạt của thận giúp người hiến thận và nhận thận được hiến vẫn có thể tiếp tục sống khỏe.
Chế độ sinh hoạt cho người có một quả thận duy nhất
Sau khi hiến thận, chế độ sinh hoạt là yếu tố quyết định chất lượng sống. Vậy hiến thận có bị sao không nếu không điều chỉnh kịp thời? Người có một quả thận cần ăn uống lành mạnh, hạn chế muối, tránh stress và kiểm tra sức khỏe định kỳ để đảm bảo thận còn lại hoạt động ổn định lâu dài.
Về vận động
Đối với người chỉ còn một quả thận, cần thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, việc này giúp cơ thể thêm phần dẻo dai, tăng cường trao đổi chất, máu huyết lưu thông và duy trì cân nặng lý tưởng (vì thừa cân gây thêm áp lực lên thận).
Tuy nhiên, người chỉ có một quả thận nên hạn chế tham gia các môn thể thao mạnh, có nguy cơ chấn thương như võ thuật, bóng đá, bóng chuyền,... Thay vào đó, một số môn thể thao nhẹ nhàng hơn được khuyến khích bao gồm tập yoga, đạp xe đạp, bơi lội,...
Về dinh dưỡng
Theo các chuyên gia y tế, nếu bạn chỉ có một quả thận khỏe mạnh trong cơ thể thì không cần phải điều chỉnh gì nhiều, cần duy trì chế độ ăn uống đa dạng, đầy đủ dinh dưỡng.
Tuy vậy, nếu bệnh nhân bị loại bỏ thận do bệnh lý, cùng với đó là nguy cơ tổn thương thận còn lại, thì người bệnh cần trao đổi với bác sĩ đến có kiến thức xây dựng chế độ ăn kiêng khoa học bảo vệ sức khỏe thận.
>>> Tham khảo thêm: Em bé bị té ngửa có sao không và các dấu hiệu nguy hiểm
Người chỉ còn một quả thận có bị ảnh hưởng gì không?
Đúng là chỉ còn một quả thận cơ thể người vẫn có khả năng sinh hoạt và hoạt động hoàn toàn bình thường nếu như không có mắc thêm các bệnh lý khác. Và vì đảm nhận chức năng của cả hai quả thận cho nên khi chỉ còn một quả thận, các tế bào trong quả thận còn lại này sẽ tự tăng kích thước của mình lên để tăng cường khả năng lọc máu, đào thải nước và các chất cặn bã ra ngoài. Sự tăng kích thước này gọi là phì đại và không có gì nguy hiểm cũng như không gây ra tác dụng phụ cho cơ thể thời gian về sau.
Với những người có ý định hiến thận luôn băn khoăn rằng mất đi một quả thận có ảnh hưởng đến tuổi thọ không? Câu trả lời là không vấn đề nếu như bạn đã được xét nghiệm và thăm khám kỹ càng và không có vấn đề gì lo ngại, bạn hoàn toàn có thể hiến thận và sống khỏe mạnh với chỉ một quả thận.
Tuy nhiên, sự dự đoán nào cũng có nguy cơ rủi ro dù ít hay nhiều. Bên cạnh đó cũng có nhiều người khi mất đi một quả thận, cơ thể có nguy cơ huyết áp tăng cao, dẫn đến làm suy giảm các chức năng của thận. Với những người chỉ còn một quả thận do phẫu thuật, vết cắt sau phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến thần kinh, gây ra những đau đớn về sau, có nguy cơ về thoát vị, bán tắc ruột hoặc tắc ruột sau phẫu thuật cao hơn người bình thường.
Tóm lại, tình trạng mất chức năng của thận sẽ không gây ảnh hưởng gì lớn đối với những cơ thể khỏe mạnh, không có bệnh nền trước đó. Còn với những người trẻ tuổi hoặc những người già yếu, mất đi một quả thận là một vấn đề hết sức nghiêm trọng.
Những lưu ý với người chỉ còn một quả thận
Đối với những người chỉ còn một quả thận, tổn thương thận sẽ là một vấn đề nghiêm trọng vì không có quả thận thứ hai để bù đắp. Vậy nên phải hết sức yêu thương và bảo vệ quả thận duy nhất của mình. Dưới đây là một vài lưu ý đối với người chỉ còn một quả thận.
- Cho phép bản thân nghỉ ngơi: Sau khi phẫu thuật chỉ còn lại một quả, cơ thể sẽ rất yếu ớt, vậy nên hãy sắp xếp công việc để có nhiều thời gian nghỉ ngơi trong lúc đầu này. Sau phẫu thuật cơ thể sẽ còn đau trong khoảng hơn một tuần nữa, vậy nên hãy trở lại làm việc bình thường sau khoảng 7 đến 10 ngày. Với những công việc cần yêu cầu về thể lực, hãy nghỉ ngơi ít nhất là 6 tuần, tránh hoạt động mạnh trong thời gian này.
- Tái khám theo lịch bác sĩ: Bạn cũng nên tái khám tối thiểu mỗi năm 1 lần để các bác sĩ xét nghiệm máu và nước tiểu để kiểm tra chức năng thận của bạn và tầm soát thường xuyên các căn bệnh có thể gây hại cho thận như đái tháo đường, tăng huyết áp,...
- Gặp bác sĩ ngay khi bạn gặp các dấu hiệu như: Máu trong nước tiểu, sưng phù bất thường,.. đó là những dấu hiệu cho thấy thận đang hoạt động không tốt.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Hạn chế bia rượu, thuốc lá và các chất gây hại vì sẽ khiến thận bị ảnh hưởng và có thể làm tăng huyết áp, gây ra các bệnh về tim; uống nước và ăn uống đầy đủ để thận luôn luôn có lượng nước để hoạt động tốt; và cuối cùng là tránh các môn thể thao hoạt động mạnh để giảm nguy cơ có thể gây chấn thương và tổn hại đến thận, tốt nhất hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi chơi.
Những lưu ý với người chỉ còn một quả thận
>>> Tham khảo thêm: Bị vàng mắt có sao không và cách khắc phục nhanh chóng
Hiến thận là một hành động dũng cảm và đầy tính nhân văn, nhưng cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Hiến thận có bị sao không không chỉ là chuyện y tế mà còn là quyết định cả đời.
