Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc giao tiếp, trao đổi thông tin và giao dịch tài chính qua Internet ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, song song với đó là sự gia tăng của các hoạt động lừa đảo, thường được gọi bằng một từ tiếng Anh quen thuộc: scam. Vậy scam là gì, scam nghĩa là gì, và làm sao để nhận diện các hình thức scam phổ biến hiện nay? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm cũng như cách phòng tránh hiệu quả.
Scam là gì? Scam nghĩa là gì? Scam là cái gì?
Scam là một thuật ngữ tiếng Anh chỉ hành vi lừa đảo, gian lận nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác, đặc biệt là trong môi trường trực tuyến. Khi được Việt hóa, nhiều người đặt câu hỏi như: "scam là gì", "scam nghĩa là gì" hay "scam là cái gì", tất cả đều nhằm mục đích tìm hiểu về bản chất của hành vi lừa đảo này.
Scam có thể xảy ra dưới nhiều hình thức như:
- Gửi email giả mạo ngân hàng yêu cầu cập nhật thông tin cá nhân
- Mời gọi đầu tư tài chính ảo với lãi suất cao bất thường
- Giả danh người quen để vay tiền qua mạng xã hội
- Gửi liên kết độc hại nhằm đánh cắp tài khoản
Về cơ bản, mọi hành vi cố ý che giấu sự thật, cung cấp thông tin sai lệch để lừa gạt người khác giao tiền, tài sản hay thông tin cá nhân đều được gọi là scam.
>>>Khám phá thêm: Giải nghĩa budget là gì và cách ứng dụng vào thực tế
Scammer là gì? Đặc điểm nhận diện kẻ lừa đảo
Nếu scam là hành vi lừa đảo, thì scammer là gì? Đây là từ chỉ những người thực hiện các chiêu trò scam nhằm trục lợi bất chính. Scammer có thể là một cá nhân riêng lẻ hoặc cả một tổ chức chuyên nghiệp hoạt động tinh vi.
Một số dấu hiệu để nhận diện scammer bao gồm:
Người lạ liên hệ bất ngờ qua email, tin nhắn hay mạng xã hội mà bạn không hề quen biết.
Hứa hẹn phần thưởng, lợi nhuận quá lớn nếu bạn thực hiện theo chỉ dẫn như bấm vào link, cung cấp thông tin, chuyển tiền,...
Giả danh người uy tín như cơ quan nhà nước, nhân viên ngân hàng, người nổi tiếng.
Thường dùng ngôn từ cấp bách, tạo cảm giác khẩn trương để bạn không có thời gian suy nghĩ, ví dụ: "Bạn phải chuyển tiền trong vòng 5 phút nếu không sẽ bị khóa tài khoản".
Scammer hoạt động ở nhiều lĩnh vực: tài chính, thương mại điện tử, đầu tư tiền điện tử, thậm chí cả các mối quan hệ cá nhân như tình cảm, kết bạn ảo. Với sự phát triển của công nghệ, chúng ngày càng chuyên nghiệp hơn, khiến người dùng khó phân biệt thật giả nếu không cảnh giác.
Scam coin là gì? Cảnh giác với bẫy đầu tư tiền mã hóa
Trong bối cảnh tiền điện tử bùng nổ vài năm gần đây, rất nhiều người đã từng nghe đến khái niệm scam coin. Vậy scam coin là gì?
Scam coin là các đồng tiền điện tử giả mạo hoặc không có giá trị thực, được tạo ra bởi những kẻ đứng sau nhằm mục đích lừa đảo người đầu tư. Ban đầu, chúng được quảng cáo là dự án tiềm năng, có công nghệ tiên tiến, đội ngũ phát triển chuyên nghiệp và hứa hẹn lợi nhuận cực cao. Tuy nhiên, sau khi huy động được một lượng lớn vốn, những người đứng đầu thường “ôm tiền bỏ trốn” và để lại các nhà đầu tư trắng tay.
Một số dấu hiệu cho thấy một dự án có thể là scam coin:
- Không có whitepaper rõ ràng, hoặc sao chép từ các dự án khác
- Thông tin đội ngũ phát triển mập mờ, không xác minh được danh tính
- Website sơ sài, thiếu thông tin kỹ thuật, thường chỉ nhấn mạnh “lợi nhuận khủng”
- Không có sản phẩm thật sự, chỉ dựa vào việc mời gọi người mới để lấy tiền người cũ (mô hình ponzi)
Các nhà đầu tư nên luôn tỉnh táo, kiểm tra kỹ thông tin và không nên chạy theo "làn sóng FOMO" (Fear of Missing Out – sợ bị bỏ lỡ) để tránh bị rơi vào bẫy của scam coin.
Scamper là gì? Có liên quan gì đến scam không?
Khi tìm kiếm thông tin liên quan đến “scam”, một số người cũng bắt gặp từ “scamper” và đặt câu hỏi: scamper là gì, và có phải là một hình thức scam?
Thực tế, scamper không liên quan gì đến lừa đảo. Đây là một kỹ thuật tư duy sáng tạo được sử dụng trong lĩnh vực giáo dục và marketing. Từ “SCAMPER” là viết tắt của 7 phương pháp sáng tạo ý tưởng:
- S – Substitute (Thay thế)
- C – Combine (Kết hợp)
- A – Adapt (Điều chỉnh)
- M – Modify (Biến đổi)
- P – Put to another use (Ứng dụng vào việc khác)
- E – Eliminate (Loại bỏ)
- R – Reverse (Đảo ngược)
Phương pháp này được áp dụng để giúp cá nhân hoặc tổ chức phát triển sản phẩm, ý tưởng mới bằng cách tiếp cận các khía cạnh khác nhau của vấn đề. Vì vậy, scamper không phải là một hình thức scam, mà là một công cụ sáng tạo hoàn toàn hợp pháp và hữu ích.
>>>Khám phá thêm: Visa là gì? Tìm hiểu đầy đủ về visa và các loại visa phổ biến
Hiểu rõ scam là gì không chỉ giúp bạn tự bảo vệ mình mà còn góp phần xây dựng môi trường trực tuyến an toàn hơn. Trong bối cảnh lừa đảo ngày càng tinh vi, việc nâng cao nhận thức, cảnh giác và chia sẻ kiến thức là điều cần thiết. Hãy là người dùng thông minh và chủ động để không trở thành nạn nhân của các chiêu trò scam nguy hiểm.
