Nhỏ bé, gần như vô hình nhưng kiến ba khoang lại ẩn chứa độc tố nguy hiểm có thể ăn mòn da người. Một cái chạm nhẹ cũng đủ gây bỏng rát, mưng mủ, thậm chí để lại sẹo vĩnh viễn. Vậy kiến ba khoang cắn có bị sao không và cách xử lý ra sao?
Nguyên nhân khiến kiến ba khoang cắn người
Kiến ba khoang cắn có bị sao không là câu hỏi bắt đầu từ chính thói quen bất cẩn thường gặp trong sinh hoạt.
Kiến ba khoang thường tìm thấy trên ruộng đồng, trường học, ký túc xá, khu nhà trọ, nhà ở tập thể, chung cư cao tầng hoặc nơi có nhiều cây cối xung quanh. Khi ruộng xuất hiện sâu cuốn lá, rầy nâu, kiến ba khoang sẽ tìm đến chui vào tổ sâu và ăn thịt từng con. Kiến cũng thường xuất hiện ở khu chung cư cao tầng, nơi tập trung nhiều ánh đèn huỳnh quang để ăn các loại côn trùng trong nhà.
Trong mùa mưa bão, lũ lụt, kiến sẽ di cư đến vùng khô ráo hơn. Sau khi kết thúc những ngày mưa lũ làm ngập ruộng đồng, ao hồ, vào ban đêm, kiến ba khoang sẽ theo ánh đèn bay vào nhà. nếu kiến ba khoang vào bể tắm, bồn tắm; bám vào khăn mặt, quần áo; rơi vào mặt, cổ, thân mình, nếu chúng ta không chú ý, giơ tay đập, quệt, chà sát chúng trên da sẽ gây ra tổn thương da, tạo ra mảng viêm đỏ, rộp mủ, tiết dịch, các tổn thương này có thể lan ra các vùng da xung quanh.
Ở Việt Nam, kiến ba khoang được phát hiện cách đây vài năm ở những khu chung cư cao tầng gần cánh đồng tại Hà Nội, Cần Thơ, Hải Phòng, TP.HCM…. Loài này thường xuất hiện vào dịp thu hoạch vụ mùa lúa (mùa thu) với mật độ đông đúc hơn so với các tháng còn lại trong năm.
Triệu chứng điển hình khi bị kiến ba khoang cắn
Từ cảm giác râm ran đến rát bỏng, mẩn đỏ và phồng rộp kéo dài, các biểu hiện cho thấy kiến ba khoang cắn có sao không là điều không thể coi nhẹ. Tình trạng có thể lan rộng nếu không phát hiện sớm, gây viêm da, lở loét và để lại sẹo thâm lâu dài.
- Vùng da bị đốt xuất hiện cảm giác ngứa, nóng rát.
- Vết thương ban đầu nổi mảng màu đỏ, sau đó sưng, phồng rộp tạo thành nốt mủ.
- Không vệ sinh đúng cách, giữ gìn cẩn thận sẽ khiến mụn mủ chảy nước, lở loét.
- Vết đốt tổn thương nghiêm trọng hoặc để lại sẹo nếu không điều trị kịp thời.
- Cảm giác đau rát, ngứa ngáy khó chịu, một số người có thể nổi hạch, sốt, đau đầu,…
Cách xử lý khi phát hiện kiến ba khoang
Để không phải lo lắng quá nhiều về việc kiến ba khoang cắn có sao không? Trước tiên cần biết cách xử lý khi phát hiện sự hiện diện của chúng. Khi phát hiện có kiến ba khoang trong nhà, nên xử lý cẩn thận và tránh tiếp xúc với kiến.
- Không dùng tay chà xát hoặc đập, đuổi kiến ba khoang vì điều này có thể khiến độc tố Pederin xâm nhập vào da gây tổn thương da.
- Đuổi kiến 1 cách nhẹ nhàng, thổi nhẹ, dùng giấy, nhíp, các vật dụng khác,… để đuổi kiến đi.
- Trong quá trình đuổi kiến, nếu da vô tình tiếp xúc với kiến ba khoang thì cần vệ sinh khu vực tiếp xúc bằng xà phòng và rửa lại nhiều lần với nước sạch. Sau đó theo dõi những triệu chứng bất thường xảy ra trên da. Nếu xuất hiện các triệu chứng như ngứa, đỏ, rát, nổi mụn nước, hãy đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Cách xử lý khi phát hiện kiến ba khoang
>>> Tham khảo thêm: Bị ve cắn có sao không và các bước xử lý khẩn cấp an toàn
Việc cần làm ngay khi bị kiến ba khoang cắn
Khi bị kiến ba khoang cắn, cần rửa sạch bằng xà phòng, tuyệt đối không gãi hay chà xát mạnh vì sẽ làm lan rộng độc tố. Kiến ba khoang cắn có bị sao không còn phụ thuộc vào việc bạn xử lý sớm hay để tổn thương lan rộng. Tránh dùng thuốc linh tinh nếu chưa có chỉ định y tế.
Trước tiên bạn cần rửa vết thương bằng xà phòng dịu nhẹ và rửa nhiều lần với nước để trung hòa độc tố Pederin. Sau đó đến các cơ sở y tế để được bác sĩ đánh giá tình trạng vết đốt và có hướng điều trị tiếp theo. Sơ cứu vết thương đúng cách sẽ giúp bạn xua đi nỗi lo kiến ba khoang cắn có sao không?
Đối với các trường hợp nhiễm Pederin nặng sau khi bị kiến ba khoang cắn, trên da xuất hiện bọng nước, phồng rộp, sưng tấy, đau nhức,… tuyệt đối không được gãiy hoặc chà xát lên vết cắn, dễ khiến độc tố lan rộng. Không tự ý sử dụng các loại thuốc bôi lên vùng da bị nhiễm độc tố mà phải đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ khám và đánh giá tình trạng, hướng dẫn điều trị phù hợp, hạn chế nhiễm trùng da hoặc bội nhiễm.
Nếu vô tình dùng tay hoặc chân chà xát, loại bỏ kiến ba khoang thì bạn cần nhanh chóng vệ sinh vùng da nghi ngờ bám Pederin từ kiến. Không để lâu vì chất độc có thể thẩm thấu qua da và gây những vấn đề giống như kiến ba khoang cắn.
Nếu thấy kiến ba khoang xuất hiện trên quần áo, chăn màn, bám trên người…, không nên dùng tay để trực tiếp loại bỏ chúng. Nên lấy 1 tờ giấy, 1 cái cây, hoặc 1 vật dụng gián tiếp để đuổi kiến đi. Nếu không cẩn thận tiếp xúc với độc tố Pederin từ kiến ba khoang, cần vệ sinh rửa sạch nhanh chóng vùng da nghi ngờ tiếp xúc.
Cách phòng ngừa kiến ba khoang
Để phòng ngừa kiến ba khoang, nếu sống ở khu vực kiến ba khoang sinh sống, nên thay đèn huỳnh quang bằng bóng đèn có ánh sáng màu vàng, vì kiến ba khoang bị hấp dẫn bởi đèn huỳnh quang nên thường bay vào nhà theo ánh đèn, đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu, chăn màn. Tránh đứng dưới bóng đèn huỳnh quang nơi công cộng, lưu ý khi làm việc dưới ánh đèn. Có thể áp dụng các biện pháp sau để ngăn cản kiến ba khoang bay vào nhà:
- Sử dụng lưới cửa sổ và cửa ra vào, buông rèm cửa, hạn chế mở cửa nhiều.
- Ngủ trong màn.
- Vệ sinh phòng, phát quang bụi rậm, cây cỏ quanh nhà để tránh kiến ba khoang trú ẩn.
- Giũ kỹ khăn mặt, quần áo trước khi sử dụng.
- Khi làm việc trên đồng ruộng hoặc trong vườn cây (nhất là mùa mưa bão), cần trang bị phương tiện bảo hộ lao động như quần áo dài tay, đội mũ, mang khẩu trang, đi ủng.
>>> Tham khảo thêm: Bị sứa cắn có sao không và cách xử lý an toàn kịp thời
Kiến ba khoang nhỏ bé nhưng mang lại tổn thương nghiêm trọng nếu không xử lý đúng cách. Đừng chờ đến khi da loét, rộp mới hành động. Hãy trang bị cho mình kiến thức cần thiết để tự bảo vệ trước loài côn trùng nguy hiểm này.
