Một cú đốt từ ong vò vẽ có thể khiến cơ thể rơi vào trạng thái sốc phản vệ, đau buốt kéo dài hoặc thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Vậy ong vò vẽ đốt có bị sao không? Câu trả lời khiến nhiều người lạnh gáy.
Đặc điểm của ong vò vẽ
Ong vò vẽ (Vespa affinis) là một loài ong bắp cày lớn, được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Chúng được biết đến với kích thước lớn, màu sắc sặc sỡ và tính hung dữ. Sau đây là một vài đặc điểm của ong vò vẽ:
Kích thước: Nổi bật với chiều dài cơ thể lên đến 5cm (2 inch), ong vò vẽ dễ dàng thu hút sự chú ý bởi vóc dáng to lớn. Ong vò vẽ chúa còn to lớn hơn nữa, sở hữu chiều dài cơ thể lên đến 7cm (2,8 inch).
Màu sắc: Trái ngược với vẻ ngoài hung dữ, ong vò vẽ sở hữu bộ áo khoác đen tuyền cùng những sọc vàng hoặc cam rực rỡ trên bụng và ngực, tạo nên vẻ ngoài ấn tượng và bắt mắt.
Hình dạng: Ong vò vẽ sở hữu thân hình to lớn, dày dặn với 8 chiếc chân khỏe khoắn và một chiếc đuôi dài, nhọn. Chiếc đuôi này chính là vũ khí lợi hại giúp ong vò vẽ tiêm nọc độc vào con mồi.
Nọc độc: Chất độc của ong vò vẽ được đánh giá là mạnh hơn nọc ong mật khoảng 20 lần, tiềm ẩn nguy cơ gây đau đớn dữ dội, sưng tấy và thậm chí là tử vong trong một số trường hợp hiếm hoi.
Hành vi: Là loài động vật ăn thịt, ong vò vẽ săn mồi các loài động vật nhỏ như côn trùng, nhện, thằn lằn và thậm chí cả chim nhỏ. Chúng hoạt động chủ yếu vào ban ngày và thường làm tổ trong các hốc cây, hang động hoặc dưới mái nhà.
Mối nguy hiểm: Ong vò vẽ được xếp vào nhóm động vật nguy hiểm do bản tính hung dữ và nọc độc mạnh. Cần cẩn trọng khi tiếp xúc với ong vò vẽ, tránh xa tổ của chúng và tuyệt đối không cố gắng bắt hoặc đụng vào chúng. Nếu bị ong vò vẽ đốt, cần rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước và đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu có bất kỳ biểu hiện nào nghiêm trọng.
Ong vò vẽ có độc không?
Ong vò vẽ, nổi tiếng với kích thước to lớn, màu sắc sặc sỡ và bản tính hung dữ, luôn khiến nhiều người e dè. Vậy ong vò vẽ có độc không? Độc của chúng có nguy hiểm đối với người bị đốt không? Ngay sau đây là câu trả lời dành cho bạn đọc.
Lý giải vì sao khi bị ong vò vẽ đốt sẽ có nguy cơ gây nguy cơ tử vong nhanh, các chuyên gia y tế đã khẳng định rằng nọc của ong vò vẽ rất độc và nguy hiểm. Nạn nhân khi bị ong chích nếu không được xử lý kịp thời có thể gây ra tình trạng nguy hiểm tính mạng như: Sốc phản vệ, vỡ hồng cầu, tan máu, rối loạn đông máu, tổn thương thận nặng, tổn thương cơ,...
Trong nọc độc của ong vò vẽ có các độc tố bao gồm: Melittin, Phospholipase A, B, Hyaluronidase, Histamine, Serotonin, Acide phosphatase, Acetylcholine, Apamin…. Những loại độc tố này khi đi vào cơ thể sẽ gây tổn thương thận, gan, hủy cơ, rối loạn đông máu, tán huyết, tổn thương phổi gây suy hô hấp…
Cách xử lý khi bị ong đốt cần lưu ý
Khi đối diện với tình huống bị ong vò vẽ đốt, việc xử lý ban đầu đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu hậu quả. Đặc biệt, nhiều người lo lắng bị ong vò vẽ đốt có nguy hiểm không khi xuất hiện các phản ứng nghiêm trọng. Việc biết cách sơ cứu sẽ giúp bạn kiểm soát tình hình tốt hơn và giảm rủi ro đáng kể.
Ngay sau khi bị ong đốt, nạn nhân cần lưu ý những đặc điểm sau đây:
Ngay lập tức ra khỏi khu vực có nhiều ong ngay lập tức.
Nếu vòi chích có phần nổi lên bề mặt da, cần nhanh chóng thử lấy nhíp gắp ra một cách nhẹ nhàng. Tuyệt đối lưu ý không được cố gắng lấy vòi chích bằng cách nặn vết thương vì có thể làm lan tràn độc tố.
Rửa sạch vết đốt bằng xà phòng và nước ấm. Có thể sử dụng dung dịch sát trùng như cồn 70 độ hoặc povidine để sát khuẩn thêm cho vết thương.
Chườm đá bằng cách dùng khăn lạnh hoặc túi đá hoặc đắp một miếng gạc lạnh sạch để giảm sưng tấy và đau nhức vết thương.
Cần đưa người bị ong đốt đến các cơ sở y tế gần nhất nếu xuất hiện những biểu hiện sau:
Bị ong đốt ở nhiều vị trí trên cơ thể đặc biệt là ở vùng đầu, mặt, cổ
Xác định được loài ong đốt là ong vò vẽ, ong rừng hay ong bắp cày,... Đây là 1 trong những loài ong có nọc độc mạnh, có khả năng cao có thể gây ra nhiều biến chứng toàn thân.
Nạn nhân xuất hiện các triệu chứng đau nhiều, chóng mặt, khó thở, mệt mỏi, phù mặt, đại tiện phân lỏng hoặc tiểu ra máu,...
>>> Tham khảo thêm: Bị vẹt cắn có sao không và dấu hiệu cần cảnh giác ngay
Cách phòng tránh bị ong đốt hiệu quả
Không chỉ cần biết ong vò vẽ đốt có bị sao không, người dân còn cần chủ động phòng tránh để bảo vệ sức khỏe bản thân. Việc nắm được các nguyên tắc cơ bản giúp hạn chế khả năng bị ong vò vẽ đốt 1 nốt hay nhiều nốt trong sinh hoạt thường ngày. Chủ động phòng ngừa chính là tấm lá chắn đầu tiên trước hiểm họa vô hình này.
Tránh xa những khu vực có ong sinh sống: Hạn chế tiếp cận những nơi thường xuyên xuất hiện ong như tổ ong, vườn hoa, khu vực nhiều cây cối rậm rạp, ao hồ,... Cẩn thận khi di chuyển trong môi trường tự nhiên, đặc biệt vào ban ngày - thời điểm ong hoạt động mạnh nhất.
Mặc quần áo phù hợp: Lựa chọn trang phục kín đáo, che chắn da thịt để giảm thiểu nguy cơ bị ong tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt là khi đi vào những khu vực có nhiều ong. Tránh mặc quần áo sặc sỡ, có họa tiết hoa văn lòe loẹt vì dễ thu hút ong.
Hạn chế sử dụng nước hoa và mỹ phẩm có mùi hương nồng nàn: Mùi hương nồng nàn từ nước hoa, kem dưỡng da, keo xịt tóc,... có thể kích thích ong, khiến chúng tấn công. Nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm có mùi hương nhẹ nhàng, tự nhiên.
Giữ bình tĩnh khi gặp ong: Tuyệt đối không hoảng loạn, la hét hay vùng vẫy tay chân khi phát hiện ong bay xung quanh. Di chuyển từ từ, nhẹ nhàng để tránh kích động ong tấn công.
Sử dụng khói hoặc lửa để xua đuổi ong: Khói và lửa có tác dụng xua đuổi ong hiệu quả. Nên đốt lửa nhỏ hoặc sử dụng bình xịt khói để tạo ra lớp sương mỏng bao quanh khu vực. Vệ sinh nhà cửa thường xuyên: Loại bỏ rác thải, thức ăn thừa, hoa héo úa,... để hạn chế ong đến sinh sống và làm tổ. Dọn dẹp gọn gàng, ngăn nắp xung quanh nhà cửa, đặc biệt là các khu vực tối tăm, ẩm ướt.
Trang bị kiến thức sơ cứu khi bị ong đốt: Nắm rõ các bước sơ cứu cơ bản như loại bỏ vòi chích, rửa sạch vết thương, chườm lạnh, uống nhiều nước,... Tìm hiểu về các triệu chứng dị ứng ong đốt để có thể xử lý kịp thời trong trường hợp khẩn cấp.
>>> Tham khảo thêm: Kiến lửa cắn có bị sao không và cách xử lý tại nhà
Đừng để sự thiếu hiểu biết khiến một vết ong vò vẽ đốt trở thành thảm họa. Trang bị kiến thức đúng là cách duy nhất để thoát khỏi mối nguy hiểm tưởng chừng vô hại này.
